Met zo’n 150 deelnemers, een uitgebreide toelichting op de Flevoland Monitor 2025 en drie inspirerende workshops kijkt Economic Board Flevoland terug op een succesvolle vierde editie van De Staat van Flevoland. Het event voor ondernemers, overheid en onderwijs vond plaats in het Yanmar stadion van Almere City. De Almeerse band Fireproof zorgde voor muzikale onderbreking van het programma met hun poprockmuziek.
Flevoland Monitor 2025
Uiteraard was het hoogtepunt van het programma de Flevoland Monitor 2025. Die laat ondubbelzinnig zien dat Flevoland een groeiregio is. Femke Rientsma, voorzitter van Economic Board Flevoland: ‘Maar soms zit het tegen. Zo hoorden we gisteren dat de Lelylijn vanwege te weinig geld aan de kant geschoven wordt. Daarmee blijkt weer dat er geen eenduidig beleid is, echt een pijnpunt in de Nederlandse politiek. Dat ervaren we wel vaker in Flevoland. Daarom moeten we er met elkaar voor zorgen dat Den Haag ons ziet èn hoort.’
Groei èn krapte
‘Flevoland is een groeiregio. Dat blijkt uit de groei van onze economie: er zijn 7000 banen bijgekomen en Flevoland is de hardst groeiende provincie met 5000 nieuwe inwoners het afgelopen jaar. Daarentegen zie je dat het op verschillende vlakken begint te knellen. De arbeidsmarkt kent een structurele krapte. ‘Tegenover elke werkzoekende staan er in Flevoland 3 vacatures open. Dat is voor werkgevers een uitdaging,’ vertelt Friso de Vor, senior onderzoeker regionale economie van het kenniscentrum Technologie van hogeschool Windesheim, in zijn toelichting op het onderzoek.
In wisselende panels voerde dagvoorzitter Joost Hoebink met zijn tafeldames- en heren gesprekken over de resultaten van de Flevoland Monitor. De panels bestonden uit Femke Rientsma (voorzitter Economic Board Flevoland), John Bes (directeur Almere City), Marcel Burger (mede-oprichter Burger Support), Nathanaël Middelkoop (wethouder Urk), Toon van Dijk (Gedeputeerde provincie Flevoland) Inge Grimm (voorzitter CvB Windesheim), Arjan Heyma (adjunct-directeur en hoofd cluster Arbeid SEO Economisch onderzoek), Marco Smit (directeur Horizon Flevoland), Arend Brouwer (algemeen directeur Farm Dairy) en Bart Schat (senior support manager Engie).
Arbeidsproductiviteit
‘Onze economische groei vertraagt; onze arbeidsproductiviteit en investeringen in research & development (R&D) blijven achter. We moeten dus aan de slag met het verhogen van die arbeidsproductiviteit. Daarvoor is onder andere innovatie nodig. Op dit moment liggen voor Flevoland de investeringen in R&D met 7%, onder het landelijk gemiddelde van 8,4%,’ legt Friso uit.
‘Ontwikkelingsmaatschappij Horizon Flevoland werkt er ontzettend hard aan om die arbeidsproductiviteit aan te jagen,’ vertelt gedeputeerde Toon van Dijk. ‘Het is de belangrijkste bron voor ons verdienvermogen en onze welvaart. We gaan onze woningvoorraad fors uitbreiden, waarmee ons inwonersaantal ook gaat stijgen. Dus we moeten het bedrijfsleven echt gaan stimuleren om zich in Flevoland te vestigen. Maar ook de bestaande bedrijven in de regio ondersteunen en prikkelen om te vernieuwen en te innoveren.’
Talentontwikkeling
‘Flevoland barst van het talent. Maar bijna alle sectoren hebben te maken met een krappe arbeidsmarkt. Hoe kan dat?’ vraagt Joost Hoebink aan het panel. ‘Veel Flevolandse bedrijven zijn volwassen geworden. Daardoor is de vraag naar diversiteit en opleidingsniveau toegenomen, legt Inge Grimm van Windesheim uit. ‘Ook zijn er door vergrijzing minder studenten. Daarom zetten we, samen met de andere onderwijsinstellingen in onze regio, in op een leven lang leren. Je hoeft tegenwoordig niet meer jaren in de schoolbanken om je te ontwikkelen.’
Een andere vraag is hoe Flevoland dat talent kan behouden. Volgens Marcel Burger van Burger Support begint het al door te investeren in jong talent: ‘Je moet als onderneming jong talent kansen bieden met bijbanen, maar ook stages of leerwerktrajecten. Zo creëer je ambassadeurs en laat je hen meegroeien in de Flevolandse arbeidsmarkt. We moeten laten zien dat we met elkaar onze deuren openen voor talent. Die ontwikkeling zie je al heel mooi ontstaan binnen het Flevolandse mkb..’
Schaarste
‘Onze bevolking groeit, daardoor is er een toenemende vraag om woonruimte, maar ook om ruimte om te werken en meegroeiende infrastructuur. Dan is er ook nog de overgang naar een circulaire economie en natuur- en landbouwontwikkeling die allemaal een claim op ruimte leggen,’ legt Friso uit. Voor Marco Smit van Horizon Flevoland betekent schaarste ook de sprong naar innovatie en een kans om het anders te doen: ‘Het kan dan wel betekenen dat je als ondernemer door een fase heen gaat waarbij je producten maakt voor een markt die er nog niet is of waarbij de kostprijs nog te hoog is. Juist in die fase hebben die ondernemers wel een steuntje in de rug van de overheid nodig.’
Een mooi voorbeeld van een ondernemer die andere keuzes maakt door schaarste is Farm Dairy. Arend Bouwer vertelt: ‘Wij zijn een zuivelbedrijf maar ook voorloper in het produceren van een plantaardig alternatief. In die plantaardige transitie hebben we flink geïnvesteerd. Maar vanwege waterschaarste moeten we nu 20% minder water gebruiken in ons productieproces. In koemelk zit van nature water, maar voor ons plantaardige alternatief is water een hoofdbestanddeel. Dus als je iets anders wilt doen, kom je soms ook weer voor een nieuwe uitdaging te staan.’ Waterschaarste is steeds meer een probleem in Flevoland. ‘Ik ben blij dat de provincie ziet dat waterschaarste een urgent thema is en het voortouw heeft genomen om een watertafel op te richten’, vindt wethouder Nathanaël Middelkoop.
Inspirerende werksessies
Na de meest actuele cijfers over Flevoland, een rondleiding door het stadion of een wedstrijdje goals schieten, lieten de deelnemers zich inspireren tijdens werksessies. Bij de werksessie AI revolutie nam Guido van Gageldonk, programmamanager AI bij de BOM deelnemers mee in de geschiedenis en ontwikkelingen rondom AI. Wat is de impact hiervan op onze markten en bedrijfsleven? En welke kansen biedt het, nu en in de toekomst?
Evert-Jan Velzing, lector bij hogeschool Windesheim, blikte ook vooruit in de toekomst in de werksessie Urban Innovation. Wat betekent innovatie in het licht van de ontwikkeling van bijvoorbeeld een relatief ‘nieuwe’ stad als Almere? Hoe kunnen we met innovatie kansen creëren voor regionaal talent en bedrijvigheid? Deelnemers gingen met elkaar in discussie over of de ideale stad bestaat en hoe een bedrijventerrein van de toekomst er voor een stad als Almere eruit kan zien.
Krachtig regioverhaal
Tijdens de vorige editie van de Staat van Flevoland haalden we op hoe Flevoland zich sterker kan positioneren als ondernemersregio. In de werksessie Sterk merk presenteerden Wessel Brocken van Bureau Buhrs en André de Vries van InFlevoland de uitkomsten en de volgende stappen. Zij deelden ideeën voor een campagne waarin opmerkelijke Flevolandse ondernemers centraal staan en het verhaal van Flevoland op een inspirerende manier vertellen. Deelnemers dachten mee over de campagne en gingen met elkaar op zoek naar toekomstgerichte verhalen.
‘De kracht van Flevoland is dat we elkaar de ruimte geven. Ook vandaag merkte ik weer dat iedereen bereid is om een steentje bij te dragen aan het versterken van onze mooie provincie. Ik ben dankbaar voor alle input en kom vooral volgend jaar weer terug. Heb je vragen of wil je sparren? Weet ons dan vooral te vinden,’ sloot Boardvoorzitter Femke Rientsma de middag af.
Economic Board Flevoland is een gezamelijk gedragen initiatief van ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden in Flevoland. Samen zetten we ons in voor ondernemerschap en economische groei in onze provincie.